KỸ THUẬT ĐÁNH BẰNG CÙI CHÕ (PHƯỢNG DỰC) CỦA VÕ CỔ TRUYỀN VIỆT NAM

ELBOW TECHNIQUES - ELBOW STRIKES 0F VIETNAM VOCOTRUYEN

(PHƯỢNG DỰC: PHOENIX’S WINGS)

Kỹ thuật đánh cùi chõ trong Võ cổ truyền Việt Nam rất quan trọng vì đó là một trong những đòn lợi hại nhất. Sự lợi hại của cùi chõ vẫn thường được ví là một lưỡi dao vì nó nguy hiểm, có thể gây ra những chấn thương nặng. Đây chính là lí do vì sao cùi chõ là thứ công cụ hữu hiệu trong các trận chiến tay không, không loại đòn nào có thể sánh với cùi chõ về hiệu quả trong cận chiến trên võ đài cũng như trong tự vệ.

Kỹ thuật đánh cùi chõ là điểm độc đáo khiến Võ cổ truyền Việt Nam nổi tiếng hiệu quả, khác hẳn với các môn võ thể thao khác. Kỹ thuật đánh cùi chõ có thể khiến đối phương bị chấn thương vì đòn này được sử dụng ở cự li gần và mục tiêu tập trung chủ yếu quanh vùng mặt như hàm, thái dương và cổ.

Đòn cùi chõ rất linh hoạt, có thể tấn công nhiều hướng khác nhau theo hai chiều ngang, dọc, trước, sau, phải, trái, với những cách thức khác nhau để gây ra ảnh hưởng khác nhau.

Việt Võ Đài đã được Nghị quyết Ban chấp hành Liên đoàn Võ thuật cổ truyền Việt Nam đồng thuận 100% cho phép võ sĩ sử dụng cùi chõ, đầu gối cùng với đòn tay, đòn chân, đòn đánh ngã, không hạn chế số lần ra đòn trên võ đài Võ cổ truyền Việt Nam.

Những đòn chõ tiêu biểu như sau (có sự khác biệt về tên gọi theo phương ngữ, vùng, miền và võ đường, võ phái như bộ chõ, bộ phượng dực, bộ trửu, bộ chẩu...) gồm tiếng Việt, tiếng Anh và thuật ngữ Hán Việt để tham khảo.

The elbow strikes in Vietnam Vocotruyen are very important because they are one of the most powerful moves. The elbow advantage is often compared to a blade because it is dangerous and can cause serious injuries.

This is the reason why elbow strikes are such an effective tool in bare-handed battles, and there is no type of attack that can be compared to elbow strikes in terms of effectiveness in close combat in the ring as well as in defense. There are eight, nine or ten techniques of elbows according to the Vietnam Vocotruyen clubs or Vietnam Vocotruyen sects.

1. Chõ cắm - Downward elbow - Phượng dực hạ sơn

2. Chõ rạch/chõ tước/chõ xước - Upward elbow - Phượng dực đăng sơn

3. Chõ chông/chõ phóng/chõ găm - Forward elbow - Phượng dực cao sơn

4. Chõ thúc/chõ tống – Driving out elbow - Phượng dực phi sơn

5. Chõ tấp/chõ ngang - Horizontal elbow - Phượng dực bạt sơn

6. Chõ đập - Downward (45 degree) elbow/ Diagonal elbow – Phượng dực phá sơn

7. Chõ lái/chõ sau - Backward elbow - Phượng dực di sơn

8. Chõ lật - Spinning back elbow - Phượng dực đảo sơn

9. Chõ trồng - Spinning back downward elbow – Phương dực chấn sơn

10. Chõ cản - Blocking elbow - Phượng dực trấn sơn

Tham khảo các tên gọi khác: chõ ghim - chõ xóc - chõ tấp giựt - chõ tấp…

Trước năm 1975 của thế kỷ trước, ở Miền Nam Việt Nam, ngoài dân sự có những trận võ đài danh trấn với kỹ thuật chõ, gối; trong Quân đội cũng có những võ đài mở ra cho các quân nhân thuộc các quân binh chủng tranh tài để tuyển chọn người giỏi phục vụ trong quân ngũ. Ngay trong Phủ Tổng thống có Võ đường riêng.

Đà Lạt 13/4/2021 – Trương Văn Bảo

- Hình minh họa của Lớp tập huấn VCT toàn quốc từ 2/4 - 7/4/2021 tại Đà Lạt